Gà nòi, hay còn được gọi là gà chọi, là một giống gà có đặc điểm chung là trọc đầu, chân dài, cổ cao và da màu đỏ. Gà nòi là một trong ba giống gà chiến đấu của Việt Nam, bao gồm gà nòi, gà tre và gà rừng, trong đó gà nòi và gà tre được nuôi trong nhà và có kích thước nhỏ hơn.
Đặc điểm của gà chọi
Gà chọi có vẻ ngoài mạnh mẽ, oai vệ, có tính cách chiến đấu cao và có những cú đánh sắc bén, hấp dẫn mắt. Đây là một trong những giống gà đặc trưng và tiêu biểu của Việt Nam.
Theo thông tin từ 90phut gà nòi được nuôi để tham gia vào các trận chọi gà.Gà chơi chọi hoặc gà đá là những giống gà có tính hiếu chiến, thường được nuôi để tham gia chọi hoặc đá gà. Ở Việt Nam, giống gà này phân thành hai loại chính là gà đòn và gà cựa. Gà đòn thường được nuôi phổ biến ở khu vực phía Bắc và Trung, trong khi gà cựa được nuôi nhiều ở phía Nam.
Phân loại gà chọi
Ở Việt Nam, có 3 loại gà chọi phổ biển là gà đòn, gà cựa và gà bíp. Chúng thường phân bố ở đâu và có những đặc điểm như thế nào? Hãy cùng theo dõi tiếp để biết thêm thông tin
Gà đòn
Gà đòn có trọng lượng khoảng từ 2,8 kg đến 4,0 kg. Chúng sử dụng chân để đánh đối thủ trong trận đấu gà cho đến khi giành chiến thắng. Gà đòn được coi là giống gà truyền thống và thuộc dòng gà cổ. Chúng có cấu trúc chân cao, cơ thể lớn và sử dụng chân để đá mạnh mẽ hoặc sử dụng cựa.
Đây là giống gà chọi có nguồn gốc từ những dòng gà cổ đại. Gà đòn có kích thước lớn hơn so với các dòng gà khác, mạnh mẽ và gan lỳ. Mặc dù không nhanh nhẹn như gà nòi cựa, nhưng gà đòn có đòn đá rất mạnh.
Gà cựa
Gà cựa thường được nuôi chủ yếu ở khu vực phía Nam. Gà trong dòng này được sử dụng để đá và có thể có cựa tự nhiên hoặc cựa được làm bằng kim loại gắn vào chân. Trọng lượng của gà cựa thường khoảng 3kg.
Trong trận đấu gà cựa, việc đá gà tập trung vào việc tiêu diệt đối thủ, không đặt nhiều tầm quan trọng vào việc chiêm ngưỡng kỹ thuật của gà. Gà nòi cựa, còn được gọi là gà nòi, tuy nhiên, để phân biệt với giống gà nòi của Miền Bắc, nhiều nơi gọi chúng là gà cựa hoặc gà nòi cựa.
Gà bíp
Gà bíp là một giống gà xuất phát từ miền Nam, có đặc tính rất nổi bật trong việc đá nhau. Chúng bắt đầu có khả năng chọi đá khi chỉ mới 7 ngày tuổi. Khi gà nặng khoảng 1 kg, chúng bắt đầu rụng lông và da chuyển sang màu đỏ.
Con trống của loài gà này có thân hình to lớn hơn con mái, có đôi chân cao chắc khỏe, mào to, mắt sắc, và da màu đỏ rực. Giống gà này có tên gọi là “bíp” vì thường ngủ trên cây và chỉ ăn thóc, gạo, đặc biệt là gạo hiệu con Bim Bíp.
Trước đây, gà bíp thường được nuôi để tham gia vào các lễ hội chọi gà, nhưng trong những năm gần đây, giống gà này cũng được săn mua để sử dụng làm thực phẩm hoặc quà biếu trong các dịp Tết. Một trong những lý do khiến loại gà này được săn đón nhiều là vì thịt chất lượng cao, thơm ngon, săn chắc và có thể chế biến thành nhiều món ăn khác nhau như xào, luộc, nấu đông…
Đây có thể coi là một giống gà tốt. Lông của chúng có đa dạng màu sắc, hình dáng thanh tú, hùng dũng, đặc biệt có cặp cựa dài và tính cách gan dạ chiến đấu. Chúng cũng rất nhanh nhẹn.
Nguồn gốc
Có nhiều tranh cãi về nguồn gốc của gà nòi Việt Nam. Một số giả thuyết cho rằng gà nòi Việt Nam đã được thuần hoá từ khoảng 8000 năm trước tại Đông Nam Á, trong một khu vực mở rộng từ Thái Lan đến Việt Nam. Đây cũng là nơi hiện nay mà loại gà rừng đỏ, một loại gà hoang dã, vẫn sinh sống.
Phân bố các loại gà chọi ở Việt Nam
Qua quá trình lai tạo và lựa chọn giống, ở Việt Nam có một số giống gà nòi nổi tiếng được ưa chuộng bởi những người yêu thích đá gà. Ở Miền Bắc, có các giống gà nổi tiếng như gà Thổ hà (Bắc Giang), gà Đồ Sơn (Hải Phòng), gà Nghi Tàm, gà Nghĩa Đô, gà Vân Hồ (Hà Nội).
Ngoài ra, các tỉnh như Bắc Ninh, Thái Nguyên, Phú Thọ, Sơn La, Đô Lương (Nghệ An) cũng có các dòng gà nòi riêng. Ở Miền Trung, có nhiều lò gà nổi tiếng như gà Phan Rang (Ninh Thuận), gà Vạn Giã, gà Gò Dúi (Khánh Hoà), gà Sông Vệ, gà Sa Huỳnh (Quảng Ngãi).
Đặc biệt, ở Bình Định, gà đòn nổi tiếng và cần đặc biệt cẩn trọng khi đá gà từ các tỉnh khác. Bình Định cũng có nhiều lò gà nổi danh như gà Hoài Châu, gà Kim Giao (Hoài Nhơn), gà Mộc Bài (Hoài Ân), gà Cát Chánh (Phù Cát), gà Gò Bồi (Tuy Phước), gà Phú Tài (Quy Nhơn).
Đặc biệt, ở Tây Sơn, có gà Bắc Sông Kôn (dòng gà Nguyễn Lữ lưu truyền). Ở Miền Nam, có gà Chợ Lách (Bến Tre), gà Cao Lãnh (Đồng Tháp), gà Châu Đốc (An Giang), gà Bà Điểm. Tuy nhiên, ở Miền Nam, đá gà cựa là chủ yếu.
Gà nòi Chợ Lách có những đặc điểm độc đáo riêng. Trước đây, ở Chợ Lách đã tồn tại các trường gà chơi “chọi gà nghệ thuật”. Nhờ điều kiện tự nhiên và khí hậu thuận lợi cùng với đặc thù địa phương, nghề nuôi gà nòi đã tồn tại ở địa phương này từ lâu.
Chợ Lách cũng là một trong những địa điểm quan trọng giữ gìn nguồn gen của các giống gà nòi quý hiếm. Để tạo ra giống gà nòi tốt, việc quan trọng là phải biết chọn gà mái chất lượng và kết hợp với gà trống xuất sắc để lai tạo.
Gà mái phải có ngoại hình khỏe mạnh và hung hăng để truyền đạt tính cách mạnh mẽ cho con cái. Trong khi gà trống cần có sức khỏe tốt, gan lỳ, sẵn sàng đá và tránh đòn nhanh nhẹn.
Bạn có thể xem thêm thông tin về gà tía qua bài viết của chúng tôi.
Kết luận
Trên đây là những thông tin hữu ích về gà chọi, nguồn gốc và cách phân loại chúng. Hi vọng các bạn sẽ có một khoảng thời gian vui vẻ và sẽ hiểu thêm các kiến thức về loại gà này khi đọc bài viết.